Pojawiają się nowe dane i spostrzeżenia dotyczące postępowania z ciężarnymi w czasie pandemii COVID-19 #koronawirus. Na fali tego, co się dzieje we Włoszech, zaczyna w Hiszpanii, Francji i UK, a już jest w USA, powstają nowe zalecenia. Poniżej ich kompilacja, a zaraz za nimi wyjaśnienia, czemu są bardzo ważne.
Zalecenia dla pacjentek dotyczące porodu
- Pacjentki w ciąży zgłaszające się do lekarza powinny nosić przynajmniej maseczki chirurgiczne -> #ktonienositenroznosi
- Ta sama zasada dotyczy pacjentek zgłaszających się do porodu
- W poczekalni szpitalnej należy zachować odpowiedni odstęp od innej osoby – można w autobusie i kolejce do sklepu, tym bardziej należy tę zasadę utrzymać w szpitalu
- Pacjentki przed porodem powinny utrzymywać się w kwarantannie przynajmniej przez 2 tyg, w praktyce oznacza to czas od 37tc
- Kwarantanna oznacza również ograniczenie spotkań z rodziną i przyjaciółmi – to też jest potencjalne źródło infekcji, jeśli nie utrzymują żadnych ograniczeń w kontaktach międzyludzkich
- Pacjentki w ciąży powinny ograniczać ryzyko infekcji #koronawirus – ciąża nie usposabia do zarażenia ani nie ma dowodu na przechodzenie #koronawirus przez łożysko, ale pacjentki w ciąży z COVID-19 gorzej ją przechodzą i mają więcej powikłań
- Na wizyty lekarskie i do porodu nie zabieramy osób towarzyszących
- Nie kłamiemy podczas zbierania wywiadu epidemicznego – nic to nie daje, a narażamy na utratę zdrowia lub życia personel lub innych pacjentów, którym nie będzie miał kto udzielić pomocy -> #nieklammedyka, #nieklamratownika
- Jeśli to możliwe, skorzystaj z teleporady u swojego lekarza – do szpitala zgłaszamy się do porodu lub innych poważnych przyczyn
- Należy śledzić oficjalne komunikaty wybranych przez siebie szpitali położniczych, np. na FB lub na stronach szpitali (np. komunikat IMID)
Powyższe zasady są proste, ale mają ogromny wpływ na rozprzestrzenianie się epidemii #koronawirusa. Poniżej wyjaśnienia stojące za powyższymi zaleceniami.
W amerykańskich zaleceniach zawartych w Labor and Delivery Guidance for COVID-19 znajdziemy:
„In anticipation of hospital admission, women should be instructed to discontinue work or begin working from home a minimum of 2 weeks prior to anticipated delivery, and to practice strict social isolation during this time. This is to limit the risk of exposure. For the majority of women, this should be initiated at 37 weeks.”
Strategie postępowania
To są trzy proste zasady, którymi powinno się kierować w czasach epidemii. Szczególnie takiej, w której nie ma jeszcze opracowanych skutecznych metod leczenia.
- Unikanie kontaktu z osobami potencjalnie chorymi – np. kwarantanna, utrzymywanie odstępów w poczekalni, poruszanie się bez osób towarzyszących
- Siebie traktujemy jako osobę potencjalnie chorą i się zabezpieczamy, by nie zarażać innych – np. kwarantanna, maseczki i wywiad epidemiologiczny
- Zapewnienie bezpieczeństwa noworodkowi – podjęcie kroków mających na celu ograniczenie kontaktu z osobami chorymi na COVID-19 zmniejsza ryzyko zarażenia noworodka przez matkę po porodzie!
W rekomendacji Sekcji Ultrasonografii PTGiP znajdziemy:
„Powinniśmy promować zachowania polegające na tym, że każda pacjentka przychodzi na badanie w maseczce – na wypadek, gdyby była pacjentką bezobjawową zakażoną (obecnie jest to potencjalnie każda pacjentka), aby nie rozsiewać wirusa w czasie mówienia, nie zakazić innych pacjentek (wirus długo utrzymuje się w powietrzu)…”
Należy pamiętać, że #koronawirus ma dość długi okres bezobjawowy. W USA właśnie ukazała się praca, która zwraca na to uwagę w kontekście porodu. U części pacjentek (blisko 30%) objawy pojawiły się już po porodzie albo po przyjęciu do szpitala. Daje to olbrzymie ryzyko zakażenia personelu, ale przede wszystkim noworodka!
To, że w danym momencie nie mamy żadnych objawów COVID-19 nie oznacza, że za kilka godzin się nie pojawią. Celem jest ograniczenie rozprzestrzeniania się #koronawirusa.
W USA policzono, że osoba zarażona #koronawirus podczas przyjęcia do porodu lub na oddział patologii ciąży ma kontakt średnio z 15-20. osobami personelu medycznego. Wszystkie osoby z kontaktu oraz wszystkie te osoby, z którymi się one kontaktowały, są wyłączone z pracy i są na kwarantannie do momentu wykluczenia lub potwierdzenia infekcji SARS-CoV-2. To oznacza, że nie leczą i nie pomagają pacjentom. Łatwo też policzyć, że w krótkim czasie może to doprowadzić do wyeliminowania całego personelu w danej jednostce. A to oznacza, że wszyscy pacjenci są z niej ewakuowani, a ona sama zamknięta. W większości miejsc, oznacza to zamknięcie jedynej porodówki w okolicy!!!
W pracy COVID-19 in pregnancy: early lessons znajdziemy:
„This limited initial US experience suggests a need for immediate changes in obstetric clinical practice. Two of seven (28.6%) confirmed COVID-19-positive patients in this early series were asymptomatic upon admission to the obstetrical service…”
(…)
„It is reasonable to suspect that asymptomatic COVID-19 presentations are common and represent a substantial contribution to disease spread.”
Należy też pamiętać o ryzyku zarażenia dopiero co urodzonego noworodka. Zarażenia w sposób tradycyjny, kropelkowy. Przecież matka ma bardzo bliski kontakt z dzieckiem od samego urodzenia. W USA właśnie zmarło dziecko zarażone SARS-CoV-2 zaraz po porodzie. Jest ono uważane za najmłodszą ofiarę epidemii COVID-19.
Zgodnie z rekomendacjami Krajowej Konsultant w dziedzinie Neonatologii prof. dr hab. n. med. Ewy Helwich po kontakcie noworodka z osobą zarażoną (rodzina, personel medyczny, odwiedzający) należy podejrzewać u niego infekcję SARS-CoV-2 ze wszelkimi tego konsekwencjami.
Podsumowanie i źródła
Poniższe zasady to kompilacja wielu zaleceń: od Sekcji Ultrasonografii PTGiP po publikacje AJOG (American Journal of Obstetrics and Gynecology). Nie są one przepisane dosłownie, ale zaadaptowane na polskie warunki. Jeśli chcesz zapoznać się z oryginalnymi tekstami, poniżej ich źródła:
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie badań ultrasonograficznych wykonywanych w zakresie położnictwa i ginekologii wydanych ze względu na obecną sytuacją epidemiologiczną związaną ze stanem pandemii w celu minimalizacji ryzyka transmisji infekcji COVID-19
- Rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników ścieżka postępowania dla kobiet w ciąży COVID-19
- Zalecenia konsultanta krajowego w dziedzinie perinatologii oraz konsultanta krajowego w dziedzinie położnictwa i ginekologii odnośnie organizacji pracy oddziałów położniczo-ginekologicznych w sytuacji epidemiologicznej związanej z ryzykiem zarażenia wirusem SARS-CoV-2 (w części dotyczą wizyt ambulatoryjnych)
- Maternal Fetal Medicine Guidance for COVID-19
- Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) and Pregnancy: What obstetricians need to know
- Labor and Delivery Guidance for COVID-19
- COVID-19 in pregnancy: early lessons
- Outcome of Coronavirus spectrum infections (SARS, MERS, COVID-19) during pregnancy: a systematic review and meta-analysis
- TVP.INFO: W Illinois zmarło niemowlę zakażone koronawirusem
Należy pamiętać, że epidemia SARS-CoV-2 jest nowa i dopiero zbieramy dane na jej temat. To co jeszcze wczoraj było aktualne i obowiązujące, jutro może już być nieaktualne. Zawsze warto pilnować, by czytać najnowsze opracowania – dlatego podaję źródła.
Dodaj komentarz